THƠ CỦA THỢ CẮT TÓC
---------------------------------
QLV trân trọng gửi tới bạn đọc và các thi hữu, bài thơ QLV yêu thích cùng lời bình của SP Hương Quê.
GIA ĐÌNH LÀ SỐ MỘT
(Nđt, Lh thuận nghịch vận 246)
Gia đình chỉ một, não hằn sâu
Trí tỏa lòng ta, nhẹ nhõm đầu
Bởi ý ông trời, se đượm nghĩa
Nên từ hạnh phúc tỏ ngời câu
Rồi lưu nốt nhạc êm đềm tuổi
Để viết dòng thơ rạng rỡ mầu
Mãi hiểu bình yên nhà đẹp lối
Ân nồng thắm đạo sẽ bền lâu.
Ân nồng thắm đạo sẽ bền lâu
Rộng rãi lời yêu trải đắm mầu
Đã vẹn bao mùa ong quấn tổ
Luôn tròn mọi bữa, ý tràn câu
Thời gian chải bạc tô màu tóc
Kỷ niệm cài xanh giữ mái đầu
Khó nhọc qua rồi tâm rõ thỏa
An nhàn cuộc sống ủ tình sâu.
Quang Lê Vũ - YB12.10.2017
-----------------------------------
Có một điều luôn đúng, những gì thường nghĩ đến nhiều khả năng sẽ nói ra, những gì nói ra nhiều khả năng sẽ làm, và những gì thường làm nhiều khả năng sẽ quyết định số phận, các bạn “tin thì tin không tin thì thôi”.
Khi bạn thường nghĩ về gia đình, một sự khẳng định bất di bất dịch hằn sâu vào tâm trí giúp soi đường chỉ lối cho mỗi bước đi vì thế mà nhẹ nhàng hơn, như tác giả Quang Lê Vũ (Tg QLV) “Gia đình chỉ một, não hằn sâu Trí tỏa lòng ta nhẹ nhõm đầu”, đương nhiên lúc này bạn sẽ có niềm tin vững vàng, bạn sẽ tin vào ý trời, sẽ tự hào về gia đình “Bởi ý ông trời, se đượm nghĩa Nên từ hạnh phúc tỏ ngời câu”. Tất nhiên, khi nói ra rồi thì kéo theo hành động cũng như lối sống và cách cư xử lấy gia đình làm gốc, KHÔNG GÌ LÀ KHÔNG THỂ, những thử thách hay bão giông cuộc đời sẽ nhẹ nhàng như viết bản nhạc hay lời thơ đầy lãng mạn cũng như tinh thần lạc quan yêu đời theo thời gian “Rồi lưu nốt nhạc êm đềm tuổi Để viết dòng thơ rạng rỡ mầu”. Kết quả ban đầu chí ít thông qua hành động cũng làm cho ta thêm thấu hiểu giá trị của gia đình “Mãi hiểu bình yên nhà đẹp lối Ân nồng thắm đạo sẽ bền lâu.”
Một sự sai lầm đáng kể, nếu lấy gia đình làm gốc nhưng lại coi chồng hay vợ mình là chủ thể thuộc quyền sở hữu của bản thân, quên đi cái gọi là “ta với mình tuy hai mà một, mình với ta tuy một mà hai”, để rồi như “cảnh sát khu vực” suốt ngày dõi theo, thì suy nghĩ và hành động như thế cũng không hạnh phúc. Nhất là thiếu niềm tin, dẫn đến hành động làm mất mặt chồng hay vợ mình có thể trực tiếp hoặc gián tiếp, thế thì chỉ có gây xáo trộn gia đình chứ sao còn bình yên mà hưởng phúc được nữa.
Con người ta có thể THAY ĐỔI PHỤ THUỘC BA YẾU TỐ. Đó là HIỂU BIẾT ĐÚNG sẽ đưa người ta hành động về phía trước. ƯỚC MƠ ĐỦ LỚN như cỗ máy thúc đẩy con người ta hành động. Và thứ ba là NHẬN RA NGUY CƠ thì cũng sẽ có hành động thay đổi.
Xin lạm bàn đôi chút về việc có sự hiểu biết. Gia đình truyền thống Việt Nam xưa rất chú trọng xây dựng gia đạo, gia phong và gia lễ, trong đó gia đạo là sức mạnh của gia đình. Gia đạo là đạo đức của gia đình như đạo hiếu, đạo ông bà, đạo cha con, đạo vợ chồng, đạo anh em. Ở đây tác giả nhấn mạnh đến đạo vợ chồng. Có hiểu biết cái gốc rễ ở đời thì mới hành động đúng đắn, cho những thành công nhất định. Một đạo lý giản đơn, người ta thường nói “đứng sau thành công của người đàn ông thành đạt là bóng dáng của người phụ nữ”, hoặc “ đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm” cũng vì vậy. Như lời nhắn nhủ hết sức tinh tế của tg QLV “Ân nồng thắm đạo sẽ bền lâu Rộng rãi lời yêu trải đắm mầu”. Ở đây tôi tâm đắc từ “ĐẠO”, nó như sợi chỉ đỏ xuyên suốt bài thơ.
Giữa HIỂU VÀ BIẾT KHÁC NHAU, có khi biết hàng ngàn chuyện, biết về hình thức và lấy cái hình thức làm nền tảng cho hành động thì đương nhiên kết quả không theo ý muốn. Vấn đề đặt ra là, làm thế nào để NHÌN THẤY CÁI MÀ NGƯỜI KHÁC KHÔNG THẤY, đâu là bản chất của sự việc. Nói về chữ hiểu trong gia đình, Tg QLV khéo léo ẩn dụ thể hiện một cách đơn giản nhất, đó là TRẢI QUA MỚI HIỂU, một giá trị không hề nhỏ “Đã vẹn bao mùa ong quấn tổ Luôn tròn mọi bữa ý tràn câu Thời gian chải bạc tô màu tóc Kỷ niệm cài xanh giữ mái đầu.” Và lẽ dĩ nhiên HIỂU ĐÚNG SẼ HÀNH ĐỘNG ĐÚNG, cuối cùng “Khó nhọc qua rồi tâm rõ thỏa An nhàn cuộc sống ủ tình sâu.”
Xét về nghệ thuật ngôn từ. Cả bài thơ, mỗi câu đủ 5 thanh dấu tạo tính nhạc. Phép đối chỉnh đối và cả lưu thủy đối làm cho ý thơ uyển chuyển như dòng chảy trong bài. Cái khó của thơ Đường luật chính là phép đối bao gồm đối thanh, đối ý, đối từ loại. Ở mức cao hơn, đối cả từ dài với từ dài, từ ngắn đối với từ ngắn. Ở đây, xét về tổng thể, không chỉ câu đối mà cả bài thơ dường như câu nào cũng có độ dài như nhau làm bài thơ như những cái “bánh chưng thơ” rất đẹp. Quả là công phu không phải ai cũng làm được. Lối viết tuần hoàn thuận nghịch vận, bộ vần xoay chuyển tuần hoàn, không có điệp từ ngoại trừ việc dùng lại nguyên câu cuối của bài trước như cái cầu nối cho bài sau mà còn chuyển tải việc nhấn mạnh một thông điệp quan trọng. Phép ẩn dụ tinh tế như lời nhắn nhủ rất nhẹ nhàng mà xúc tích một cách tinh tế qua lăng kính cuộc sống hàng ngày.
Cả bài thơ như một triết lý nhân sinh. Như cụ Phan Bội Châu đã khẳng định Nước là một cái nhà lớn, nhà là một cái nước nhỏ. Như Bác Hồ khẳng định “ gia đình tốt thì xã hội mới tốt”. Chuyển tải thông điệp lối sống lạc quan yêu đời kế thừa và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của gia đình Việt Nam. Đây là bài thơ có ý nghĩa nhân văn và tính giáo dục sâu sắc.
Trân trọng cám ơn SP Hương Quê đã ưu ái viết lời bình cho bài thơ GIA ĐÌNH LÀ SỐ MỘT. Kính chúc SP luôn vui khỏe và hạnh phúc.